Κατάθλιψη - Ψυχοθεραπεία - Ψυχίατρος - Άγχος - Ψυχολόγος - Κρίσεις πανικού

Η κατάθλιψη αποτελεί μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ψυχικές διαταραχές της εποχής μας. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας περισσότεροι από 300 εκατομμύρια άνθρωποι όλων των ηλικιών υποφέρουν παγκοσμίως.

Στα τυπικά ήπια, τα μέτριας βαρύτητας ή τα βαριά καταθλιπτικά επεισόδια, ο ασθενής πάσχει από καταθλιπτικό συναίσθημα, μείωση της ενεργητικότητας και περιορισμό της δραστηριότητας. Η ικανότητα για ευχαρίστηση, το ενδιαφέρον και η συγκέντρωση ελαττώνονται. Συνήθως υπάρχει σημαντική κόπωση ακόμα και μετά από ελάχιστη προσπάθεια. Ο ύπνος είναι συχνά διαταραγμένος και η όρεξη ελαττωμένη. Η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση είναι σχεδόν πάντοτε μειωμένες και, ακόμη και στην ήπια μορφή, μερικές ιδέες αυτομομφής και αναξιότητας είναι συχνά παρούσες. Η πτώση της διάθεσης ποικίλλει λίγο από ημέρα σε ημέρα, δεν ανταποκρίνεται προς τις περιστάσεις και μπορεί να συνοδεύεται από τα αποκαλούμενα ως «σωματικά» συμπτώματα, όπως είναι η απώλεια του ενδιαφέροντος και των ευχάριστων συναισθημάτων, η έγερση το πρωΐ αρκετές ώρες πριν τη συνηθισμένη, η επιδείνωση της κατάθλιψης τις πρωινές ώρες, η σημαντική ψυχοκινητική επιβράδυνση ή διέγερση, η απώλεια όρεξης, η απώλεια βάρους και η απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας (libido). Ανάλογα με τον αριθμό και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, ένα καταθλιπτικό επεισόδιο μπορεί να προσδιοριστεί ως ήπιο, μέτριας βαρύτητας ή βαρύ.

Σε περίπτωση που εσείς ή κάποιος δικός σας παρουσιάζει κάποιο από τα παραπάνω, μην διστάσετε να αναζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού.

Η ψυχοθεραπεία είναι μια επιστημονικά τεκμηριωμένη θεραπευτική παρέμβαση που περιλαμβάνει τακτικές συνεδρίες με έναν εκπαιδευμένο ψυχοθεραπευτή, που τοποθετείται ουδέτερα κι έχοντας την απαιτούμενη γνώση και εμπειρία απέναντι στο πρόβλημα του θεραπευόμενου.

Μπορεί να φανεί χρήσιμη σε πολλούς ανθρώπους και για πολλά και διαφορετικά είδη αιτημάτων και δυσκολιών. Μπορεί να αφορά στην προσωπική αυτογνωσία και εξέλιξη κάποιου ατόμου, σε μία κρίση ζωής, όπως ένα χωρισμό, ένα θάνατο, μία τραυματική εμπειρία, μπορεί ακόμα να αφορά σ’ ένα αίσθημα αδιέξοδου, σε έντονο αίσθημα άγχους, θλίψης, μοναξιάς, πανικού, έλλειψης ευχαρίστησης και ανησυχίας, σε διάφορες φοβίες, ψυχοσωματικά προβλήματα, θέματα διατροφής, καθώς και σε προβλήματα στον εργασιακό χώρο, στις διαπροσωπικές σχέσεις, στην οικογένεια, στις σχέσεις με το άλλο φύλο.

Μακροπρόθεσμα, η ψυχοθεραπεία θα οδηγήσει το άτομο στην υιοθέτηση πιο υγιούς συμπεριφοράς γενικότερα στη ζωή του, και θα τον βοηθήσει να είναι πιο δυνατός και αισιόδοξος και να έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του. Συχνά μαθαίνει να σκέφτεται πιο θετικά, να δημιουργεί νέες και καλύτερες ανθρώπινες σχέσεις και να εκφράζει πιο σωστά τα συναισθήματά του.

Η ψυχοθεραπεία γίνεται από ψυχολόγους ή ψυχιάτρους που έχουν την απαιτούμενη εκπαίδευση για να την εξασκούν, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται ασφαλώς στις απαιτήσεις του ρόλου αυτού.

Υπάρχουν πολλά είδη ψυχοθεραπείας:

Ατομική ψυχοθεραπεία, ομαδική, ζεύγους ή οικογενειακή , Γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία ,Συστημική ψυχοθεραπεία, Ψυχοδυναμικού τύπου ψυχοθεραπεία, Υποστηρικτικού τύπου ψυχοθεραπεία

Την κατεύθυνση για να επιλέξει το καταλληλότερο είδος θα την δώσει στο άτομο ο ψυχολόγος ή ο ψυχίατρος που θα αξιολογήσει το αίτημά του.

Ο ψυχίατρος είναι ο ιατρός που ειδικεύεται στη ψυχική υγεία, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών χρήσης ουσιών. Αυτό σημαίνει ότι ένας ψυχίατρος μπορεί να αποκλείσει τα φυσικά αίτια για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε. Έχει γνώση και ικανότητα να αξιολογήσει τόσο τις ψυχικές όσο και τις σωματικές πτυχές των ψυχολογικών προβλημάτων.

Ο ψυχίατρος πραγματοποιεί αξιολόγηση συμπτωμάτων από την έκφραση της ανθρώπινης  σκέψης, αντίληψης, συναισθήματος, συμπεριφοράς και νόησης και την ανίχνευση και διάγνωση πιθανών ψυχιατρικών ασθενειών.

Παράλληλα γίνεται η θεραπευτική πρόταση που μπορεί να περιλαμβάνει την λήψη φαρμακευτικής αγωγής και παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της, την καθοδήγηση για την καταλληλότερη εξειδικευμένη ψυχοθεραπευτική επιλογή ή την υποστήριξη και ενίσχυση των λειτουργικών τρόπων αντιμετώπισης ψυχοπιεστικών καταστάσεων που επηρεάζουν την εκφραζόμενη συμπτωματολογία.

Το άγχος λειτουργεί ως ένας μηχανισμός επιβίωσης. Φανταστείτε το ως ένα «σύστημα συναγερμού» που χτυπάει, όταν βιώνουμε μια κατάσταση ως απειλητική. Μας προειδοποιεί για να δράσουμε. Παραδείγματος χάρη, όταν νιώσω άγχος για να ανταπεξέλθω στις καθημερινές μου δραστηριότητες, θα με ωθήσει να κάνω έναν καλύτερο προγραμματισμό χρόνου.

Από «φυσιολογικό» μπορεί να μετατραπεί σε παθολογικό και το καταλαβαίνουμε όταν γινόμαστε δυσλειτουργικοί στην καθημερινότητά μας. Αυτό συμβαίνει όταν ο «συναγερμός» υπερλειτουργεί, δηλαδή τίθεται σε λειτουργία πολύ συχνά, παρατεταμένα και σε μεγάλη ένταση. Έτσι, το άτομο αγχώνεται σε υπερβολικό βαθμό, εμποδίζοντας την δραστηριοποίησή του.

Το άγχος συνδέεται άμεσα με σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, πονοκέφαλοι, πόνος στο στομάχι, δυσκολία στον ύπνο ή στη διατροφή. Τα συμπτώματα αυτά μεγαλώνουν τη δυσφορία και οδηγούν το άτομο στο να αγχώνεται περισσότερο, να κάνει αρνητικές σκέψεις και στο τέλος να αποφεύγει αυτό που το αγχώνει. Έτσι, δημιουργείται ο φαύλος κύκλος του άγχους, στον οποίο χρειάζεται να επέμβουμε.

Σε αυτό το σημείο μπορεί να μας βοηθήσει ένας ειδικός. Μια από τις πιο αποτελεσματικές μορφές θεραπείας είναι η ψυχοθεραπεία, μέσω της οποίας το άτομο εξοικειώνεται με το φαύλο κύκλο του άγχους, εντοπίζει τις απειλές και τους φόβους του κι εκπαιδεύεται σε τεχνικές διαχείρισης του άγχους και επίλυσης του προβλήματος.

Πολλές φορές αναρωτιόμαστε τι κάνει ένας ψυχολόγος και πώς θα μπορούσε να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από τα προβλήματα που έχουμε. Ο κάθε άνθρωπος απευθύνεται σε έναν ψυχολόγο για τους δικούς του λόγους. Άλλος επειδή βιώνει έντονα το άγχος, την κατάθλιψη, άλλος επειδή είναι κυκλοθυμικός και δυσκολεύεται στην καθημερινή του ζωή, άλλος επειδή έχει βιώσει μια τραυματική εμπειρία, μία απώλεια που δεν μπορεί να διαχειριστεί, άλλος επειδή χρειάζεται συμβουλές για το γάμο του ή για την ανατροφή των παιδιών του ή επειδή θέλει να είναι σε θέση να στηρίξει ψυχολογικά έναν ψυχικά ασθενή συγγενή του.

Ο ρόλος του ψυχολόγου είναι να δώσει τις σωστές συμβουλές, να αποτελέσει έναν «καλό και ειδικό φίλο» που θα μπορέσει να σε βοηθήσει να βρεις μια λύση που θα σε απαλλάξει από τα προβλήματα ή το άγχος σου και θα σε βοηθήσει να ξεπεράσεις κάποια συναισθήματα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο ψυχολόγος έχει μόνο τα εργαλεία για να δώσει τις λύσεις που χρειαζόμαστε. Τη θέληση και τη δουλειά τη βάζεις εσύ! Έτσι, κι αλλιώς για να φτάσεις στο κατώφλι ενός ειδικού σημαίνει ότι είχες ανάγκη να μιλήσεις σε κάποιον και αυτό θα σε βοηθήσει να χτίσεις μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί του. Τα ραντεβού προστατεύονται από το ιατρικό απόρρητο.

Το κύριο χαρακτηριστικό είναι οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις σοβαρού άγχους (πανικού), οι οποίες δεν περιορίζονται σε κάποια ιδιαίτερη κατάσταση ή συνδυασμό περιστάσεων και ως εκ τούτου είναι απρόβλεπτες. Όπως και με τις άλλες αγχώδεις διαταραχές, τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν ταχυπαλμία, πόνο στο στήθος, κόμπος στο λαιμό, ζάλη και συναισθήματα μη πραγματικού (αποπροσωποποίηση και αποπραγματοποίηση). Υπάρχει συχνά δευτερογενής φόβος θανάτου, απώλειας του ελέγχου ή τρέλας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις ενδεικνυόμενη μορφή θεραπείας είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία. Αυτού του είδους η θεραπεία χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό συμπεριφορικών και γνωσιακών τεχνικών για να βοηθήσει τα άτομα να διαχειριστούν τα συμπτώματα, να βρουν αποτελεσματικότερους τρόπους να αντιμετωπίσουν τα καθημερινά προβλήματα και να διαχειριστούν αποτελεσματικά το άγχος τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις όπου το άτομο δυσκολεύεται σημαντικά με τα σωματικά συμπτώματα, γίνεται και αξιολόγηση από ψυχίατρο για την πιθανότητα χορήγησης και φαρμακευτικής αγωγής.

Σε περίπτωση που εσείς ή κάποιος δικός σας παρουσιάζει κάποιο από τα παραπάνω, μην διστάσετε να αναζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού.