Η θεραπευτική αξία της μουσικής

Η θεραπευτική αξία της μουσικής

«Εκεί που τελειώνει η ισχύς των λέξεων, αρχίζει αυτή της μουσικής…»

Ρ. Βάγκνερ

 

Η Μουσική είναι η τέχνη των ήχων αλλά και επιστήμη. Ως επιστήμη εξετάζει την προέλευση, την παραγωγή, τη διάταξη, το ύψος, τη διάρκεια, την ένταση και τη χροιά των ήχων καθώς και την μεταξύ τους σύνδεση.

Η έλξη που ασκεί επάνω μας η μουσική είναι σωματική και συναισθηματική μαζί. Σωματική γιατί η μουσική ταξιδεύει μέσα από τον αέρα με μοριακά ωστικά κύματα που γίνονται αισθητά σε σωματικό επίπεδο, και συναισθηματική γιατί δημιουργεί ένα περιβάλλον που υποβάλλει διαθέσεις στις οποίες αποκρινόμαστε σε ασυνείδητο, μη λεκτικό επίπεδο.

Η έννοια της μουσικής θεραπείας είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία της μουσικής. Η προσφορά των αρχαίων Ελλήνων στο χώρο της Μουσικοθεραπείας θεωρείται μοναδική, γιατί χρησιμοποίησαν εκτεταμένα τη μουσική ως θεραπεία ψυχικών νοσημάτων βασισμένοι στη κλινική παρατήρηση.

Η Μουσικοθεραπεία είναι ψυχοδυναμική θεραπεία μέσω τέχνης, μια διαπροσωπική διαδικασία κατά την οποία ο μουσικοθεραπευτής κάνει εξειδικευμένη χρήση της μουσικής και όλων των στοιχείων της (ρυθμό, ένταση, χροιά, διάρκεια) για να βοηθήσει τον συμμετέχοντα να βελτιώσει, να διατηρήσει ή να αναδομήσει την υγεία του.

Θεωρώντας ότι η ικανότητα του ανθρώπου για δημιουργία καθώς και για ανταπόκριση στη μουσική είναι εκ γενετής και δεν επηρεάζεται από αναπηρία, ασθένεια ή οργανική βλάβη, γίνεται κατανοητό πως η μουσική γλώσσα μπορεί να γίνει το μέσο για το «σχετίζεσθαι», το μέσο για τη θεραπευτική αλλαγή.

Η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον θεραπευτή και στον συμμετέχοντα είναι η βάση για την περαιτέρω πορεία. Η κάθε στιγμή της συνεδρίας είναι αποτέλεσμα συνδημιουργίας και μουσικής αλληλόδρασης (αυτοσχεδιασμός, σύνθεση τραγουδιού).

Τα στοιχεία για το «θέμα» του μουσικού-κλινικού αυτοσχεδιασμού είναι ο ρυθμός της αναπνοής , η χροιά και η ένταση της φωνής , η κίνηση και η στάση σώματος , το βλέμμα του συμμετέχοντα. Ο μουσικοθεραπευτής συνθέτει την «ηχητική εικόνα» και ο συμμετέχων ακούγοντάς την αισθάνεται την αντανάκλαση του εαυτού του μέσα στη μουσική. Έτσι εμπλέκεται σε θεραπευτική σχέση.

Ο θεραπευτής ενισχύει τα υγιή κομμάτια του συμμετέχοντος αφυπνίζοντας την γενετήσια ικανότητα για δημιουργικότητα, και κατά αυτό τον τρόπο τον βοηθά να αποκαλυφθούν πιθανές κρυμμένες ως τώρα ικανότητες . Μέσα από αυτή την διαδικασία ενισχύεται η πρωτοβουλία, η δημιουργικότητα, η έκφραση του συναισθήματος, η επικοινωνία, η δημιουργία λειτουργικών κοινωνικών δεσμών.

Η Μουσικοθεραπεία απευθύνεται σε ανθρώπους με ειδικές δυσκολίες (αναπτυξιακές διαταραχές, νοητική υστέρηση, μαθησιακές δυσκολίες, υπερκινητικότητα) καθώς και σε όποιον άλλον ενδιαφέρεται για προσωπική εξέλιξη και αυτογνωσία. Μπορεί, τέλος, να λειτουργήσει σε διεπιστημονική συνεργασία ως συμπληρωματική θεραπεία, αλλά και ως βασική θεραπεία.

Έφη Βήλλου

Μουσικοθεραπεύτρια

Συνεργάτης του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου