Επιστολή προς το Υπουργείο σχετικά με την υποβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας

Η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Χίου του Κ.Π.Ε συνεχίζοντας τον αγώνα για την διασφάλιση παροχής ποιοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε όλο τον πληθυσμό, σε συνεργασία με τις υπόλοιπες ΚΜΨΥ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, προχώρησε σε αποστολή επιστολής καταγγελίας στο Υπουργείο Υγείας στην οποία επισημαίνονται οι παραλείψεις του παρόντος συστήματος κοστολόγησης των υπηρεσιών της που οδηγούν σε υποχρηματοδότηση και κατά συνέπεια υποβάθμιση του θεραπευτικού δυναμικού της.

 Ακολουθεί η επιστολή

Πληροφορίες: Φύλλα Ηλιάνα,
Ψυχίατρος & Επιστημονικά Υπεύθυνη της ΚΜΨΥ Χίου
Διεύθυνση:Εγκρεμού 30, Χίος 82100

Τηλέφωνο: 22710 20000 Χίος26/2/2015

E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Προς: κ. Ανδρέα Ξάνθο, Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας

Κοιν.: 1)κ. Κουρουμπλή Παναγιώτη, Υπουργός Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

2)κα Μαρία Καμμένου - Ζούνη, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας

3) κ. Μιχάλη Λαζαρίδη, Υπεύθυνος ΜΥΠ

ΘΕΜΑ:Υποβάθμιση υπηρεσιών Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας μετά από την εφαρμογή του παρόντος συστήματος κοστολόγησης.

Αξιότιμοι κύριοι-ες,

Ξεκινώντας την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας επισημάνουμε κάποια βασικά στοιχεία της ταυτότητας των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας (Κ.Μ.Ψ.Υ) τα οποία τις χαρακτηρίζουν, διαφοροποιούν και τις καθιστούν αναντικατάστατες στην εφαρμογή της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στον γεωπολιτικό χώρο της Ελλάδας.

Οι Κ.Μ.Ψ.Υ αποτελούν διεπιστημονικές ομάδες ειδικών ψυχικής υγείας που μετακινούνται στην περιφέρεια, προσφέροντας υπηρεσίες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας Κοινοτικής Ψυχιατρικής, αναλόγως τις ανάγκες και το δίκτυο των υφισταμένων δομών υγείας του Τομέα ευθύνης τους, χρησιμοποιώντας την ελάχιστη ιδία υποδομή. Η εμφάνιση των Κ.Μ.Ψ.Υ. στην Ελλάδα σημειώνεται ταυτόχρονα με την αναγνώριση της ανάγκης και την έναρξη των σχεδιασμών για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στη χώρα. Ειδικότερα, οι Κ.Μ.Ψ.Υ. αποτελούν την πλέον απτή έκφραση της αντίληψης ότι ο ψυχικά πάσχων με την ανάπτυξη των κατάλληλων κοινοτικών δομών και με περιοδική προληπτική, προνοιακή και θεραπευτική συνδρομή, δύναται να διαβιώνει αρμονικά και παραγωγικά στο κοινωνικό του περιβάλλον. Συγχρόνως αποτελούν μία ολοκληρωμένη πρόταση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Ψυχικής Υγείας, παρέχοντας ενημέρωση, πρόληψη και θεραπευτική αντιμετώπιση σε προβλήματα Ψυχικής υγείας ολόκληρου του πληθυσμού, παιδιών, ενηλίκων και οικογενειών στην κοινότητα, με μέσα και τρόπους αποδεκτούς σ' αυτούς μέσα από την πλήρη συμμετοχή τους και με κόστος που η κοινότητα και η χώρα μπορούν να επωμιστούν.

Με την εφαρμογή του νέου συστήματος χρηματοδότησης, με βάση την κοστολόγηση ανά ασθενή και υπηρεσία, καταδεικνύεται καθημερινά ότι πολλές από τις υπηρεσίες που παρέχονται από τις Κινητές Μονάδες δεν χρηματοδοτούνται με αποτέλεσμα να εξαναγκάζονται σταδιακά στην τροποποίηση της λειτουργίας τους και υποβάθμιση του δυναμικού τους. Συγκεκριμένα με το παρόν σύστημα κοστολόγησης:

1) Δεν αφήνεται περιθώριο για την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών. Η παρούσα κοστολόγηση ανά ασθενή και υπηρεσία δεν επιτρέπει την πιθανή επείγουσα μετακίνηση της θεραπευτικής ομάδας καθώς δεν συμπεριλαμβάνει στη χρηματοδότηση ούτε το χρόνο ούτε τα έξοδα μετακίνησης και δεν δικαιολογεί περισσότερους του ενός θεραπευτή ανά ασθενή ανά ημέρα. Με αυτό τον τρόπο αποκλείεται η κλινική ανάγκη περισσοτέρων του ενός θεραπευτών ώστε να αντιμετωπισθεί μία Ψυχιατρική κρίση καθώς και ο παράγοντας της απομακρυσμένης παροχής βοήθειας. Η θεραπευτική ομάδα ωθείται σε λειτουργία τύπου «τακτικών ιατρείων» όπου μπορούν να αντιμετωπίζονται μόνο ρυθμισμένοι και καλά συμμορφούμενοι ασθενείς οι οποίοι θα έχουν επιλέξει να επισκεφτούν τα προγραμματισμένα ιατρεία του εκάστοτε κλιμακίου των ΚΜΨΥ.

2) Υποβαθμίζεται η δυναμικότητα της Πολυκλαδικής ομάδας ειδικών ψυχικής Υγείας σε μία Ιατροκεντρική υπηρεσία διαγνωστικής κατάταξης και θεραπευτικής αντιμετώπισης, μία μονοδιάστατη πραγματικότητα που περιορίζει κατά πολύ τις δυνατότητες των ΚΜΨΥ. Συγκεκριμένα ζητείται Ιατρικό παραπεμπτικό για όλους τους εξυπηρετούμενους της ΚΜΨΥ, συμπληρωμένο ακόμα και από τον Ψυχίατρο της ΚΜΨΥ στην οποία παραπέμπεται (!), γεγονός που οδηγεί σε υποχρεωτική Ψυχιατρική εκτίμηση όλων των εξυπηρετούμενών, ανεξαρτήτου προβλήματος και κλινικής ανάγκης. Παράλληλα δεν κοστολογούνται οι εργάσιμες ώρες της συνάντησης της διεπιστημονικής ομάδας που είναι απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία της. Τα Παραπεμπτικά αποτελούν σημαντικά έντυπα για κάθε ΚΜΨΥ τα οποία διευκολύνουν την διασύνδεση της με όλες τις υπηρεσίες που συνεργάζεται είτε αυτές είναι Υγειονομικές Μονάδες είτε Κοινωνικές Υπηρεσίες. Όμως η συγκεκριμένη απαίτηση τα ανάγει σε δικαιολογητικά κοστολόγησης, αφαιρώντας τον ουσιαστικό τους χαρακτήρα.

3) Σταδιακά καταργείται ένα από τα βασικά συστατικά των Δομών Κοινοτικής Ψυχιατρικής, η Αγωγής Κοινότητας καθώς θεωρητικά (στην πράξη, έως σήμερα δεν έχει χρηματοδοτηθεί καμία) κοστολογούνται μόνο καλά δομημένες και οργανωμένες δράσεις που έχουν προεγκριθεί Κεντρικά, από το Υπουργείο.Τα ερευνητικά δεδομένα από μελέτες αλλαγής στη στάση του πληθυσμού προτείνουν για την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα αναλόγων δράσεων την δημιουργία μίας υποδομής που θα εκτιμά τις ανάγκες κάθε ιδιαίτερης ομάδας μέσω της συλλογής πληροφοριών για τις πολιτισμικές πεποιθήσεις, τους μύθους και τις στρεβλές αντιλήψεις, καθώς και για τα ΜΜΕ από τα οποία οι πολίτες θα ενημερωθούν για αυτό θέμα. Επίσης προτείνεται ότι αυτές οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης πρέπει να εξορμούνται από μια δομή που θα συνδέει το κοινό με τις πηγές πληροφόρησης και υποστήριξης. Αυτές οι προτάσεις αποτελεσματικότητας εξυπηρετούνται από τις Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας οι οποίες λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλες τις ιδιαίτερες συνιστώσες του πληθυσμού ευθύνης τους και αλληλεπιδρώντας σταθερά μαζί του αποτελούν τους φορείς επικοινωνίας του πληθυσμού με τα ζητήματα της ψυχικής Υγείας. Με τον παρόντα τρόπο κοστολόγησης δεν προβλέπεται η καθημερινή διαντίδραση των επαγγελματιών με την κοινότητα παρά νοούνται μόνο ως δράσεις Αγωγής Κοινότητας αυτές που έχουν οργανωθεί και εγκριθεί από έναν εξωτερικό αξιολογητή πολύ απομακρυσμένο από την κοινότητα και τις ιδιαιτερότητές της.

4) Δεν έχει προνοηθεί στην κοστολόγηση και επομένως δεν αμείβονται οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες καταγραφής αλλά και τήρησης αρχείου ασθενών. Οι εμπνευστές αυτού του συστήματος φαίνεται σαν να μην αναγνωρίζουν ότι κάθε κλινική ομάδα χρειάζεται χρόνο τήρησης αρχείου, σύνταξης εκθέσεων, γνωματεύσεων κτλ καθώς δεν κοστολογείται καμία άλλη δράση παρά μόνο τα θεραπευτικά και διαγνωστικά ραντεβού. Παράλληλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι καταγραφές που ζητούνται από το Υπουργείο ώστε να εγκριθεί η χρηματοδότησή μας διαρκώς αυξάνονται καταναλώνοντας ιδιαίτερα μεγάλο χρόνο εργασίας καθημερινά ο οποίος δεν δύναται να ανταμειφτεί. Ένα ακόμα παράδειγμα της προσπάθειας αναγωγής της θεραπευτικής δυναμικότητας μίας ΚΜΨΥ σε γραφειοκρατική υπηρεσία αποτελεί η απαραίτητη προϋπόθεση καταγραφής του ΑΜΚΑ ώστε να κοστολογηθεί οποιαδήποτε διαγνωστική ή θεραπευτική πράξη, συνθήκη που αποκλείει από τις υπηρεσίες μας μία μερίδα πληθυσμού με μεγάλες ανάγκες, τους μετανάστες.

Κύριοι-ες, στόχος όλων μας είναι η σωστή και με συγκεκριμένα κριτήρια λειτουργία των Κινητών Μονάδων, με καθεστώς αξιολόγησης σε Εθνικό Επίπεδο, με διαφανείς διαδικασίες. Άλλωστε όλα αυτά τα χρόνια και μέσα από τα Πανελλήνια Συνέδρια των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, έχει παραχθεί, και είναι στη διάθεση σας, σημαντικό έργο προς αυτή την κατεύθυνση. Το παρόν σύστημα κοστολόγησης απομειώνει και αλλοιώνει το σημαντικό έργο των Κινητών Μονάδων στα πλαίσια μιας πιεστικής και χωρίς επιστημονικό πλαίσιο λογικής εξοικονόμησης πόρων. Αφιερώστε το χρόνο που χρειάζεται για να σχεδιάσουμε μαζί ένα πλαίσιο κοστολόγησης που να βασίζεται σε συγκεκριμένα και αντικειμενικά κριτήρια ποιότητας και αξιολόγησης και να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των συγκεκριμένων Μονάδων Ψυχικής Υγείας. Κλείνοντας, παρακαλούμε να ορίσετε μία συνάντηση εκπροσώπων μας μαζί σας ώστε να σας επικοινωνήσουμε καλύτερα τις απόψεις μας, μέσα στον επόμενο μήνα.

Σας ευχαριστούμε,

Εκ μέρους της Επιστημονικής Επιτροπής Των ΚΜΨΥ

Γρατσάνη Σταματία, Ψυχολόγος, Υπεύθυνη ΚΜΨΥ Τρικάλων

Ελευθεριάδου Μαρίνα, Ψυχίατρος, Επιστημονικά Υπεύθυνη ΚΜΨΥ Έβρου

Θεολόγος Γεώργιος, Ψυχίατρος, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΚΜΨΥ Κεφαλονιάς, Ιθάκης και Ζακύνθου

Καναβάκης Εμμανουήλ, Ψυχίατρος , Επιστημονικά Υπεύθυνος ΚΜΨΥ Λασιθίου

Λαζαρίδου Μαρία, Ψυχίατρος, Επιστημονικά Υπεύθυνη ΚΜΨΥ Φωκίδας

Περιτογιάννης Βάϊος, Ψυχίατρος, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΚΜΨΥ Ιωαννίνων

Σταυρογιαννόπουλος Μάριος, Ψυχολόγος, μέλος της συντονιστικής Επιτροπής των ΚΜΨΥ

Φύλλα Ηλιάνα, Ψυχίατρος, Επιστημονικά Υπεύθυνη ΚΜΨΥ Χίου