Νέοι και Ψυχική Υγεία
Γράφει η Μαρία Παλαβίδου, Κοινωνική Λειτουργός στην Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ...
Οι νέοι σήμερα καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλούς στρεσογόνους παράγοντες, όπως είναι τα προβλήματα κοινωνικής αποδοχής και αναγνώρισης, η πίεση από τις εκπαιδευτικές απαιτήσεις και από την εύρεση εργασίας, οι τραυματικές εμπειρίες, η βία, η προκατάληψη, οι σοβαρές ψυχικές διαταραχές, κ.ά.. Τέτοιοι παράγοντες αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες για ένα άτομο, να εμφανίσει στη συνέχεια της ζωής του σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας.
Οι διαταραχές που αντιμετωπίζουν συχνότερα οι έφηβοι είναι η κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια. Ένας στους πέντε νέους πάσχουν από ψυχική διαταραχή, ποσοστό που αναλογεί στο 20% του συνολικού πληθυσμού. Παρόλα αυτά μόνο το 4% του συνολικού προϋπολογισμού της υγείας δαπανάται στην ψυχική υγεία (teenmentalhealth.org).
Ακόμη, στη σημερινή κοινωνία, οι νέοι φαίνεται να είναι πιο εκτεθειμένοι από ποτέ άλλοτε σε κινδύνους. Μια από τις μεγαλύτερες απειλές των νέων από τη στιγμή που ξεκινούν το σχολείο είναι ο εκφοβισμός (bullying) είτε πρόκειται για φυσικό είτε για ηλεκτρονικό. Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο επηρεάζει άμεσα την αυτοεκτίμησή τους, την εκπαίδευσή τους, αλλά και την σωματική και ψυχική υγεία τους. Το 83% των νέων ανθρώπων αναφέρει ότι το bullying έχει καταστροφική επίδραση στην αυτοεκτίμησή τους.
Επίσης, η έλλειψη κοινωνικής αποδοχής και αναγνώρισης, ωθεί τους νέους στην αναζήτηση λύσεων μέσα από το κάπνισμα ή την χρήση ουσιών. Η πίεση από το σχολείο και το φροντιστήριο φαίνεται να προκαλεί πνευματική και σωματική εξάντληση (π.χ. παχυσαρκία, προβλήματα όρασης, κ.λπ.). Παράλληλα, η απόρριψη των εφήβων έχει ως συνέπεια την κατάθλιψη ακόμη και την αυτοκτονία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η αυτοκτονία αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου των ατόμων από 15 έως 29 ετών και η κατάθλιψη την τρίτη αιτία νοσηρότητας μεταξύ των εφήβων.
Οι ειδικοί Ψυχικής Υγείας επισημαίνουν ότι η ψυχική ισορροπία και ανθεκτικότητα δομείται από μικρή ηλικία, σε ένα σταθερό πλαίσιο με καλές σχέσεις, αποδοχή, επιβράβευση, κατανόηση των δυσκολιών της ζωής και αναζήτηση βοήθειας από το οικείο περιβάλλον ή κάποιον ειδικό, όταν απαιτείται.
Εν κατακλείδι, οι νέοι αντιμετωπίζουν περίπλοκες δυσκολίες προσαρμογής στον κόσμο και η ζωή τους δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο φαίνεται. Η φροντίδα της ψυχικής υγείας των νέων δεν αποτελεί μόνο ατομική ευθύνη αλλά και κοινωνική γιατί ένας υγιής έφηβος θα εξελιχθεί σε έναν υγιή ενήλικα, φίλο, επαγγελματία, οικογενειάρχη, μέλος ενός ευρύτερου ισορροπημένου κοινωνικού συνόλου.
