Η «μελαγχολία των Χριστουγέννων»

Γράφει η Ζέττα Σταματελοπούλου, Ψυχολόγος - Επιστημονικά Υπεύθυνη Τμήματος Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων...

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς πλησιάζουν και μαζί τους φέρνουν δώρα, στολίδια, οικογενειακά τραπέζια, τραγούδια, φαγητό, ποτό. Για πολλούς ανθρώπους, όμως, η περίοδος αυτή μπορεί να είναι μια από τις πιο δύσκολες του χρόνου. Αν και η «κατάθλιψη των Χριστουγέννων» δεν υπάρχει ως επίσημη διάγνωση στα Διαγνωστικά και Στατιστικά Εγχειρίδια, συμπεριλαμβάνεται στην Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή.

Οι λόγοι που μπορεί να εμφανίσει κάποιος την «κατάθλιψη των εορτών» μπορεί να είναι ενδογενείς κι εξωγενείς. Στις εξωγενείς αιτίες είναι η οικονομική πίεση για να ανταπεξέλθει κανείς στα δώρα και τα τραπέζια, καθώς και η αλλαγή του καιρού με τις χαμηλές θερμοκρασίες και την μικρότερη διάρκεια της ημέρας, που επηρεάζουν την συναισθηματική κατάσταση των ανθρώπων. Επιπλέον, πυροδοτικός παράγοντας μπορεί να είναι κάποια μορφή απώλειας (πχ ενός αγαπημένου προσώπου, ή της εργασίας) και η μοναξιά. Από την άλλη πλευρά, στους ενδογενείς παράγοντες περιλαμβάνονται τα προσωπικά βιώματα, οι προσδοκίες του ατόμου και οι πεποιθήσεις του για τον συμβολισμό των Χριστουγέννων και τον ερχομό της νέας χρονιάς.

Συχνά συμπτώματα που το άτομο μπορεί να εκδηλώσει είναι το αίσθημα της θλίψης και η απώλεια της ευχαρίστησης για πράγματα που πριν τον ευχαριστούσαν. Επίσης, μπορεί να έχει αλλαγές στην όρεξή του, δυσκολία στον ύπνο, ανησυχία, ενοχές, δυσκολία στην συγκέντρωση, πονοκεφάλους ή ευερεθιστότητα.

Το πρώτο βήμα για την καταπολέμηση αυτής της Συναισθηματικής Διαταραχής είναι να εντοπίσετε και να αποδεχτείτε τα αρνητικά συναισθήματα.

Έπειτα, προσπαθήστε να:
• Αναπροσδιορίσετε τις προτεραιότητες και τις προσδοκίες σας
• Προσαρμόσετε τον τρόπο ζωής σας με βάση τα προσωπικά σας θέλω και λιγότερο με τα κοινωνικά πρέπει
• Εστιάσετε στις αληθινές και ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, όπου μπορείτε να μοιραστείτε αυτό που σας προβληματίζει
• Κάνετε έναν οικονομικό προγραμματισμό με βάση αυτά που μπορείτε να ξοδέψετε
• Βάλετε τα προσωπικά σας όρια και πείτε «όχι», όπου αυτό χρειάζεται
• Δώσετε χρόνο και χώρο στον εαυτό σας να περάσει αυτή την δυσκολία, κατανοήστε τις ανάγκες σας και μιλήστε του σαν να ήταν ο καλύτερός σας φίλος
• Ζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό όταν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να τα καταφέρετε μόνος

Για πολλούς ανθρώπους η περίοδος των γιορτών μπορεί να είναι δυσκολότερη απ’ ότι για κάποιους άλλους. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι μια μόνιμη κατάσταση. Με την κατάλληλη βοήθεια, θα μπορέσετε να το διαχειριστείτε και να θέσετε νέους στόχους για ένα ουσιαστικό και θετικό μέλλον.

Πληροφορίες: Τμήμα Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Εγκρεμού 30, τηλ 2271020000 (εσωτ.3), www.kpechios.gr