Παγκόσμια ημέρα κατά της κακοποίησης ηλικιωμένων

Γράφει η Ηλιάνα Φύλλα, Ψυχίατρος Τμήματος Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων Χίου...

Η 15η Ιουνίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Κακοποίησης των Ηλικιωμένων, προκειμένου να μας ευαισθητοποιήσει, όσον αφορά στην κακομεταχείριση που υφίστανται οι ηλικιωμένοι από άτομα της οικογένειάς τους ή υπεύθυνους για τη φροντίδα τους γενικότερα. Ο όρος κακοποίηση αναφέρεται στις πράξεις βίας, εκμετάλλευσης και παραμέλησης, καθώς και στις απειλές, στις συμπεριφορές ταπείνωσης ή στην λεκτική κακοποίηση.

Η κακομεταχείριση προκαλεί πολλαπλές συνέπειες στη ζωή του ηλικιωμένου:επιπτώσεις στην σωματική υγεία, στον ύπνο, άγχος, αγωνία, φόβο, μοναξιά, απομόνωση, έλλειψη εμπιστoσύνης. Λόγια μαρτυρίας θυμάτων αναδεικνύουν το βαθύ σημάδι που αφήνει μία ανάλογη εμπειρία:«Δε θέλω να ξαναπάω εκεί … Ήταν πολύ επώδυνο το ότι αυτός (το ενήλικο παιδί) με ταπείνωσε στο τέλος της ζωής μου … Συνήθιζα να κλαίω … Δε θέλω να συζητώγι΄αυτό… Είναι πολύ οδυνηρό», «Δεν ξέρω, στην πραγματικότητα νομίζω πως κάτι έχει πεθάνει μέσα μου … Δεν μπορώ να το εξηγήσω, δεν παίρνω πια την ίδια χαρά από τα πράγματα που κάνω…κάτι λείπει ... Αν και λέω ότι είμαι ευτυχισμένος, από πίσω δεν είμαι».
Γιατί όμως τόσο λίγα ανάλογα περιστατικά γίνονται γνωστά, σε σημείο η κακοποίηση ηλικιωμένων να είναι ένα έγκλημα που παραμένει κρυφό;
Φαίνεται να υπάρχει μια άρρητη συμφωνία ότι ο ηλικιωμένος δε ζητά ιατρική βοήθεια, δεν αποκαλύπτει σε κανέναν τι του συμβαίνει και ο γιατρός δεν τον ρωτά.Κάποιοι φοβούνται την εκδικητικότητα του θύτη ή ότι αν το καταγγείλουν, θα αναγκαστούν να ζήσουν σε ίδρυμα. Άλλοι εξαρτώνται πλήρως από το δράστη για την ικανοποίηση βασικών τους αναγκών ή ντρέπονται να καταγγείλουν ότι μέλος της οικογένειάς τους έχει τέτοια συμπεριφορά ενώ πολλοί πιστεύουν ότι η αστυνομία δεν μπορεί να βοηθήσει πραγματικά.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής, τραυματισμοί οι οποίοι εμφανίζονται συχνά, υπερβολικά ανήσυχη αντίδραση σε οτιδήποτε φυσιολογικό και συνηθισμένο, σημάδια φόβου, όταν εμφανίζεται ένα πρόσωπο, καθώς και εμφανή σημάδια έλλειψης σωστής σίτισης αποτελούν κάποιες ενδείξεις αυτής της συνθήκης. Αν κάποιος υποψιάζεται κάτι ανάλογο για κάποιο γνωστό του πρέπει να πλησιάσει τον ηλικιωμένο καινα τον βοηθήσει να καταφέρει να ανοιχτεί . Ας έχουμε στο νου μας, ότι στους περισσότερους ανθρώπους που βιώνουν κακοποίηση μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος μέχρι να βρουν το κουράγιο να ανοιχτούν και να ζητήσουν βοήθεια.
Είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων μας να ζούμε χωρίς φόβο.Κανείς δεν πρέπει να ανέχεται την κακοποίηση. Η ανεκτικότητα είναι μια άλλη ονομασία για την αδιαφορία. Βοήθεια υπάρχει και είναι διαθέσιμη σε όλους!


Πληροφορίες: Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Εγκρεμού 30, τηλ 2271020000, www.kpechios.gr
Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS για ηλικιωμένους: 1065