Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού

Γράφει η Μαρία Παλαβίδου, Κοινωνικός Λειτουργός, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Xίου...

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του παιδιού υιοθετήθηκε ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Στην Ελλάδα επικυρώθηκε η Σύμβαση στις 2 Νοεμβρίου του 1992 (Ν.2101/1992). Η Σύμβαση αποτελείται από 54 άρθρα τα οποία προστατεύουν όλα τα δικαιώματα των παιδιών, τα οποία χωρίζονται σε 4 τομείς: Δικαιώματα Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας και Συμμετοχής.

Παρά την διεθνή υιοθέτηση της Σύμβασης, εκατομμύρια παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με ποικίλα φαινόμενα καταπάτησης των δικαιωμάτων τους. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει αναφορά σε ένα συνεχώς αυξανόμενο φαινόμενο, την κακοποίηση και παραμέληση των παιδιών. Η παιδική κακοποίηση πληγώνει το παιδί, εμάς ως ανθρώπους αλλά και ως κοινωνία. Οι μορφές της κακοποίησης είναι η σωματική, η σεξουαλική, η συναισθηματική κακοποίηση και η παραμέληση. Διαρκώς δημοσιεύονται περιστατικά βίας και παραμέλησης παιδιών και συνάμα υπάρχουν πολλά περιστατικά τα οποία ίσως ποτέ δεν μαθευτούν. Ποια σημάδια πρέπει να σε προβληματίσουν; Αν είσαι εκπαιδευτικός και υποψιάζεσαι κακοποίηση τι κάνεις; Η ευθύνη της κοινωνίας ποια είναι; Αν αντιληφθείς ότι κάποιο παιδί δίπλα σου κινδυνεύει τι κάνεις;

Τα σημάδια της κακοποίησης μπορεί να είναι είτε σωματικά είτε συναισθηματικά είτε συμπεριφορικά. Για παράδειγμα σημάδια όπως μώλωπες, κακώσεις, μελανιές, εκδορές τα οποία δεν δικαιολογούνται με κάποια τυχαία πτώση. Ακόμη αδικαιολόγητες συναισθηματικές μεταβολές, φοβίες, άγχος, θυμός, θλίψη, άρνηση στην φροντίδα από ενήλικα, εμπίπτουν στα συναισθηματικά συμπτώματα κακοποίησης. Επιπλέον η υπνηλία, η παθητικότητα, το ασταμάτητο κλάμα και η νευρικότητα αποτελούν συμπτώματα που παρουσιάζονται σε βρέφη που κακοποιούνται.
Στο σχολικό περιβάλλον το παιδί που έχει υποστεί βία είναι συχνά πιο απομονωμένο, δυσκολεύεται να δημιουργήσει σχέσεις και κυρίως να εμπιστευτεί. Έχει έντονες εναλλαγές συναισθήματος, μπορεί να εμφανίσει φοβίες ή ακόμη και να διαγνωσθεί με κατάθλιψη ή αγχώδεις διαταραχές και συνήθως αντιμετωπίζει αναπτυξιακές, συναισθηματικές και μαθησιακές δυσκολίες. Όλα αυτά απορρέουν από την ηλικία που υπέστη το παιδί βία, τη συχνότητα αλλά και την σοβαρότητά της.

Υπάρχουν νομικοί κανόνες, οι οποίοι ορίζουν την υποχρέωση αναφοράς και ρυθμίζουν την επαγγελματική εχεμύθεια για τον εκάστοτε επαγγελματία που έρχεται σε επαφή με το παιδί. Αν είσαι εκπαιδευτικός, έχεις την υποχρέωση να το αναφέρεις στον Διευθυντή σου και εκείνος με τη σειρά του να το αναφέρει άμεσα, άλλωστε καλύπτεται με το άρθρο 23 του Ν3500/2006. Αν αντιληφθείς ή υποψιάζεσαι ότι κάποιο παιδί βρίσκεται σε κίνδυνο πρέπει να κινητοποιηθείς άμεσα, μπορείς να καλέσεις σε οργανισμούς προστασίας του παιδιού και να κάνεις ανώνυμη ή επώνυμη καταγγελία (πχ Γραμμή SOS -1056- Χαμόγελο του Παιδιού, Μαζί για το Παιδί -11525). Αν είσαι γονέας και υποψιάζεσαι ότι το παιδί σου είναι θύμα κακοποίησης πρέπει να αντιδράσεις άμεσα και να απευθυνθείς σε ιατρούς, ειδικούς ψυχικής υγείας και στις αρχές.

Πληροφορίες: Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Εγκρεμού 30, τηλ 2271020000(εσωτ. 2), www.kpechios.gr